Tuesday 31 January 2012

ობამა-სააკაშვილი


ობამა-სააკაშვილის შეხვედრამ გასაკვირად ბევრი ინტერპრეტაციები გამოიწვია ბოდი-ლენგვიჯიდან დაწყებული საქართველოს ირანთან შესაძლო ომში შესაძლო ბაზად გამოყენების შესაძლებლობებით დამთავრებული. 

ვერანაირად ვერ დავიბრალებ პოლიტიკურ ანალიტიკოსობას ან "ექპერტობას". სამაგიეროდ, როგორც ფილოლოგს, ანუ ადამიანს, რომელსაც ტექსტის ანალიზთან ყოვლედღიური შეხება აქვს,  ამერიკის პრეზიდენტის სათქმელი, ანუ "მესიჯი" მაინც და მაინც რთულად არ მომეჩვენა. 

მგონი, პირველი, რაც უნდა გავაკეთოთ,  დროის მონაკვეთზე უნდა განვალაგოთ ის, რაც ამერიკის პრეზიდენტმა თქვა ( და განსაკუთრებით ის, რაც არ უთქვამს). 



პრეზიდენტმა ობამამ საქართველო შეაქო განსაკუთრებული წარმატებების გამო დემოკრატიული და სუვერენული სახელმწიფოს აღმშენებლობის საქმეში. განსაკუთრებით აღნიშნა ინსტიტუციონალური აღმშენებლობა, უმცირესობების დაცვა და პოლიციის და კანონის უზენაესობის სისტემის გაუმჯობესება. 

ჩვენ ვაფასებთ იმას, რაც გაკეთდა წარსულშიო, თქვა პრეზიდენტმა ობამამ და იქვე დაამატა, რომ ის, რასაც მომავალში მოველით, ეს თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნებიაო, რომლებიც გაამყარებს წარსულ მიღწევებსო. 

შემდეგ პრეზიდენტმა ობამამ ისაუბრა იმაზე, თუ როგორ შეიძლება საქართველოსთან ურთიერთობების გაღრმავება: 

ეკონომიკაში: მაღალ სამთავრობო დონეზე დიალოგი საქართველოს საბაზრო ეკონომიკის შექმნაში გაკეთებული პროგრესის მხარდასაჭერად, რაც მოიცავს თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ შეთანხმების შ ე ს ა ძ ლ ე ბ ლ ო ბ ა ს (მომავალში) 

თავდაცვა და უსაფრთხოება: 
 - მადლობა ავღანეთის ოპერაციაში მონაწილეობისათვის, (სადაც პროცენტულად საქართველო თავისი კონტიგენტის რაოდენობით მეორე ადგილზეა).
 - აშშ მხარს დაუჭერს საქართველოს მისწრაფებას ბოლოს და ბოლოს (ultimately) გახდეს ნატოს წევრი. 

პრეზიდენტი ობამას თქმით, საქართველო პასუხისმგებელი მოთამაშე იყო მსოფლიო პოლიტიკაში (პოზიცია, რომელიც რადიკალურად განსხვავდება რუსულისაგან) და რომ საქართველოს მოდელი სამაგალითოა მთელი რეგიონისათვის (პოზიცია, რომელიც, პრინციპში განსხვავდება ევროპულისაგან). თუკი საქართველო გააგრძელებს წინსვლას მომავალი წლების განმავლობაში, მის მაგალითს სხვა ქვეყნებიც მიბაძავენ. 

******


როგორც არ უნდა ვატრიალოთ, თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნები პრეზიდენტი ობამას გამოსვლაში ცენტრალურ ადგილს იკავებს. - "formal transition of power" ამ შემთხვევაში იმას კი არ გულისხმობს, რომ ნაციონალურმა მოძრაობამ ძალაუფლება პირდაპირ გადასცეს, ვთქვათ, ქართულ ოცნებას, არამედ სწორედ თავისუფალი და სამარლლიანი არჩევნების ჩატარებას.  ისეთი არჩევნებისა, სადაც აღარ იქნება გამოყენებული ადმინისტრაციული რესურსი და ამომრჩეველის ძალით მოზიდვის აქამდე ჩვეული ფორმები. დავამატებ, რომ სართველოში არცერთი საპარლამენტო და საპრეზიდენტო არჩევნება ჯერ არ ჩათვლილა თავისუფლად და სამართლიანად. 

წარსულ მიღწევებსა და მომავალ წარმატებებს შორის კავშირი პრეზიდენტმა ობამამ თავის მოკლე გამოსვლაში ორჯერ წამოწია. არჩევნები კი ერთადერთი რგოლია, რომელიც წარსულსა და მომავალს აკავშირებს (ყოველ შემთხვევაში მის გამოსვლაში). თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების ჩატარება მნიშვნელოანია იმიტომ რომ 
ა) მასზე იქნება დამოკიდებული, შეინარჩუნებს თუ არა საქართველო რეგიონისათვის მოდელის სტატუსს - დავამატებდი, შეძლებს გამოვიდეს პოსტ-საბჭოთა სახელმწიფოების რიგიდან (როგორც ვთქვი, ეს კომპლიმენტია, რომელსაც ყველა საქართველოს მეგობარი ქვეყანა არ იზიარებს  - არამეგობრებზე რომ არაფერი ვთქვათ -  მაგრამ სწორედ ამიტომ არის ძალიან მნიშვნელოვანი). 
ბ) ამაზე იქნება დამოკიდებული საქართველოს და აშშ-ს შემდგომი ურთიერთობები, იმიტომ რომ ალბათ ძნელი მისახვედრი არ იქნება, რომ იმ შემთხვევაში, თუ თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნები არ ჩატარდება არც ეკონომიკური და არც სამხედრო თანამშრომლობა არ გაღრმავდება. 

ეს არჩევნები გამოაჩენს, რა უფრო საინტერესოა ნაციონალური მოძრაობისათვის, საკუთარი ძალაუფლების შენარჩუნება, თუ საქართველოს განვითარება იმისგან დამოუკიდებლად, თუ ვინ იქნება ქვეყნის სათავეში. 

კიდევ ერთი კომენტარი: პრეზიდენტ ობამას რუსეთი, შემთხვევითი წამოცდენის გარდა, არ უხსენებია. ეს შეიძლება ნიშნავდეს, რომ რუსეთის პრობლემა, საფრთხე დაშ. ფრჩხილებს გარეთ არის გატანილი. მგონი, არ იქნებოდა ცუდი, მისი მაგალითისათვის მიგვებაძა. 

და ბოლოს, ალბათ არ უნდა დაგვავიწყდეს იმ ხალხის წვლილის აღნიშვნა, ვინც  - ქართული მხრიდან - იმუშავა იმაზე, რასაც პრეზიდენტი ობამა საქართველოს, ჯერ თუნდაც შესაძლებლობის დონეზე, დაჰპირდა.